Ivanovačka ada
Ponjavica Omoljica
Jabukov Cvet
Banatski Brestovac
IVANOVAČKA ADA
Spomenik prirode Ivanovačka ada se nalazi na prostoru grada Pančeva, na rečnoj adi u plavnom području Dunava, u blizini naselja Ivanovo, jugozapadno od nasipa. Ovo područje predstavlja dugi i uzani pojas širine 2 do 7 km čija visina kod Pančeva 72 m. Sastoji se od dve prostorne celine koje su fizički spojene, šumskih odseka 46d i 46e, u okviru gazdinske jedinice Donje Podunavlje , gde je uspostavljen režim zaštite II stepena i zaštitna zona.
Zaštićenao prirodno dobro Ivanovačka ada sa svojim šumskim zajednicama predstavlja mali ostatak nekadašnjih plavnih šuma, visokih estetskih i ekoloških vrednosti, koje su u prošlosti dominirale dunavskim adama.
Prisustvo vrsta biljnog i životinjskog sveta zaštićenih kao prirodne retkosti, čije stanište predstavljaju prirodne poplavne šume, doprinosi ukupnoj vrednosti i značaju prirodnog dobra.
Zaštićeno prirodno dobro Ivanovačka ada sa svojim šumskim zajednicama predstavlja mali ostatak nekadašnjih plavnih šuma, visokih estetskih i ekoloških vrednosti, koje su u prošlosti dominirale dunavskim adama.
Prisustvo vrsta biljnog i životinjskog sveta zaštićenih kao prirodne retkosti, čije stanište predstavljaju prirodne poplavne šume, doprinosi ukupnoj vrednost i značaju prirodnog dobra.
Prirodne vrednosti
Spomenik prirode Ivanovačka ada ima ekološki značaj u funkciji očuvanja vlažnih staništa karakterističnih za rečne ade, na kojima žive mnoge biljne i životinjske vrste prilagođene specifičnim stanišnim uslovima. Funkcionalnost i biološka raznovrsnost šumskih ekosistema plavnih područja kao i ekološkog koridora reke Dunav, čvrsto je povezana sa očuvanjem preostalih fregmenata prirodne šumske vegetacije inundacione ravni Dunava.
Flora i fauna prirodnog dobra ukazuje na veliki značaj za očuvanje biodiverziteta područja. Visoki stepen izvornosti ogleda se u karakterističnom skupu vrsta kao relliktnim vrstama flore. Predstavlja i stanište životinjskih vrsta zaštićenih kao prirodne retkosti, prvenstveno orla belorepana (Haliaeetus albicilla) čije se aktivno gnezdo nalazi u granicama prirodnog dobra.
Struktura i sastav šumske vegetacije karakteristični su za prirodne šume, završne članove sukcesivnog vegetacijskog niza plavnih autohtonih šuma vrba i topola.
Pejzažne vrednosti Očuvanje ovih prirodnih spomenika omogućuju pogled u prošlost , u prirodne ritske šume Podunavlja, koje se u kompleksu sadašnjih ekoloških uslova više ne moguspontano vratiti.
Flora
Značajno je prisustvo žutenjice (Rorippa sylvestris), kerneri (Menyh), panonski subendem, naseljava vlažna gazišta i pašnjake, rubove poljskih puteva, delimićnozaslanjena staništa, niske obale i divlje vinove loza (Vitis vinifera) koja u flori Vojvodini postaje sve ređa.
Šumske sastojine
Odsek 46d i Odsek 46e, dominantna vrsta su vez (Ulmus laevis), pensilvanski jasen (Frakinus pensylvanika), crna topola (Populus nigra), bela vrba (Salix alba). Vrednost ovog dela prirodnog dobra potvrdjuje učešće hrasta lužnjaka (Ouercus robur) i poljskog jasena (Fraktinus angustifolia).
Korisnik šuma je JP Vojvodinašume, ŠG Banat Pančevo. Staraoc nad Spomenikom prirode Ivanovačka ada je DVD Tamiš Dunav Pančevo.
Na celokupnoj površini Spomenika prirode uspostavljen je režim zaštite sa ograničenim i strogo kontrolisanih koriščenjem prirodnih resursa, te se aktivnosti na ovom prostoru mogu vršiti u meri koja omogućava unapređivanje stanja i prezentaciju prirodnog dobra bez posledica po njegovu prirodnu vrednost.
Ivanovo
Spomenik prirode Ivanovačka ada je u blizini naselja Ivanovo, koje se nalazi jugoistočno od Pančeva na udaljenosti od 21 km, u neposrednoj blizini Dunava i predstavlja jedan od najpoznatijih ribolovnih i izletničkih terena.
Ulaz u Ivanovački dunavac, poznat kao dobar teren za ribolov, koji je pregrađen kamenim nasipom, zbog čega pri malom vodostaju ulaz nije plovan, kao i donji kraj Ivanovačkog dunavca, koji služi kao zimovnik za brodove njime se može doći čamcem do sela Ivanovo, udaljeno na 2,5 km od zimovnika.
U Ivanovo se može doći na Foto safari, organizuje se manifestacija Ivanovo u fokusu.
PONJAVICA
Park prirode i vodotok Ponjavice je zaštićeno prirodno dobro na teritoriji grada Pančeva, između Omoljice i Banatskog Brestovca, na levoj obali donjeg toka Dunava.
Ponjavica nastaje kod Omoljice spletom meliorotavnih kanala i severno Od Ivanova uliva se u reku Nadelu. Dužina je oko 10 km.
Prirodne vrednosti
Autentičnost: Očuvanost prirodnih odlika vodotoka karakterističnog za ravničarske terene vrlo specifičnog i jedinstvenog na području Vojvodine.
Na relativnom malom prostoru prisutan je veći broj vrsta autohtone faune, naročito veliki broj vrsta riba.
Reprezentativnost: Prostorom dominira rečni biotop sa bogatim živim svetom vode. Smenjuje se vodeni, močvarni i ekosistemi poplavnih šuma.
Jedinstvenost prostora predstavlja strma leva obala. Na njenim odsecima upadljive su degradacione sastojine nekada široko rasprostaranjenihlužnjakovih šuma koje predstavljaju vegetaciju lesnih terasa Panonske nizije. Za navedene ekosisteme vezane su mnogobrojne prirodne retkosti ugrožene na teritoriji cele Srbije.
Poseban pečat bogatstvu prirodnih pojava Ponjavice daje prisustvo tzv. "vrulja" koje predstavlja razbijen izdani duž leve obale vodotoka. Održavaju konstantan nivo i kvalitet vode i sprečavaju delimično zaleđivanje vode što je poseban fenomen koji je ujedno i temeljna vrednost ovog prirodnog dobra.
Pejzažne vrednosti Ambijentalnu odliku Ponjavice karakteriše jedinstvenost stalne vodene površine i kontrast strme leve i niske desne obale sa mozaičnim rasporedom biljnih zajednica vodenog barskog močvarnog i šumskog tipa vegetacije.
Očuvanost šireg i užeg područja vodotoka Ponjavica sve je više narušena dejstvom različitih ugrožavajućih faktora. Zaštićeno područje vodotoka Ponjavica ima ekološkog značaja u funkciji očuvanja staništa različitih biljnih i životinjskih vrsta kako onih zaštićenih kao prirodne retkosti ili sa spiska za Crvenu knjigu Rebublike Srbije, tako i vrsta značajnih u lancima ishrane.
Flora Na području parka prirode Ponjavica zabeleženo je preko 100 biljnih vrsta . Najas marina i Zannichella palustris predstavljaju relikte vodene vegetacije. Najas marina je jedina vrsta flore ovog prirodnog dobra koja je kao ugrožena vrsta predvidjena za obradu u Crvenoj knjizi flore Srbije. Pažnju zaslužuju i jednogodišnji lijan ( Echinocystis echinata) i živa ograda (Lycium halimifolium), koja pripada mediteranskom elementu flore.
Fauna Ihtionafauna vodotoka Ponjavica pripada Crvenomorskom slivu, a u kategoriji je nizijskog područja ciprinidnog regiona. Prisutno je 20 vrsta riba koje pripadaju familijama Esociade. Cyprinidae, Siluridae, Ictaluridae, Centrarchidae, Percidae i Cottidae. Kvalitativni sastav ukazuje na bogatstvo vrsta. Dominiraju autohtone vrste (12) dok je alohtonih sedam (7) kao posledica poribljavanja. Prisutne su ekonomski cenjene vrste, zatim vrste značajne za razvoj i unapređenje sportsko ribolovnog turizma, vrste značajne u lancima isharane grabljivica i ihtiofagnih ptica kao i onih za očuvanje genetskog fonda. Mnoge od njih nalaze se na spisku kao prirodne retkosti ili su na listi za Crvenu knjigu Rebublike Srbije.
Zaštićeno područje naseljava 40 vrsta ptica gnezdarica, od kojih su 9 vrsta sa liste prirodnih retkosti i oko 10 vrsta je tu prisutno zbog ishrane kao su čapljica (ikobrichus minutus) jastreb (Accipter gentilis), veliki kormoran (Phalacrocorak carbo), kukavica (Cuculus canorus), vodomar (Alce doattis). Pomenimo i trajno zaštićenu lasicu (Mustela nivalis) i tvora.
Park prirode Ponjavica proteže se između Omoljice i Banatskog Brestovca i neposredna blizina dva naselja upotpunjuje turističku ponudu za posetioce šire regije.
Prirodno bogatstvo Parka prirode Ponjavica predstavlja sredinu strogo kontrolisane turističke ponude. Kao poligon sa edukativnim značenjem, značajna je turistička ponuda sa edukativno ekološkog aspekta, kao i sporstkog rekreativnog turizma.
Kretanje motornim plovilima strogo je zabranjeno čime su stvoreni uslovi za ribolovni turizam. Ponjavica je jedan od najpoznatijih ribolovnih i izletničkih terena.
Uslovi staništa omogućavaju razvoj tipičnog nizijskog lovišta, opstanak, uzgoj i iskorišćavanje određene vrste divljači visokog i niskog lova.
Omoljica
Vodotok Ponjavice nastaje kod Omoljice spletom meliorativnih kanala, u čijoj blizini se nalazi Erno kuća i hipodrom. Poznata po veoma dugoj tradiciji filma. Festival filmskog i foto stvaralaštva o životu sela Žisel i Dani šunke su manifestacije koje upotpunjuju turističku ponudu ovog kraja. Takođe Vojnograničarska zgrada proglašena je za zaštićeno kulturno dobro 1973.godine.
Hidrotermalni resursi
Otkriven je izvor lekovite vode 37.5 C bogate fosforom. Istraživanja su vršena na lokalitetu Banja nadomak naselja Omoljica, pri čemu su konstatovane vode povišene temperature klasifikovane kao homeoterme i hiperterme. Geotermalne vode će imati veliki značaj za lečenje i razvoj zdravstvenog turizma.
Banatski Brestovac
Banatski Brestovac je lociran u blizini reke Dunav. Pripada teritoriji grada Pančeva od koje je udaljen 21 km i 38 km od Beograda.
Oaza je ribolovnog i lovnog turizma, Brestovačka ada izuzetno pogodno za ribolov i duži boravak. Svake godine se održava manifestacija Dani prirode koja ima za cilj povećanje ekološke svesti i privredna manifestacija Paprikijada.
Ima dugu tradiciju kampinga u kampu JABUKOV CVET koji je osnovan pre više od 20 godina, na površini od 7,5 ha. Kamp ima kapacitet od 300 kamping jedinica, smeštene u zelenoj oazi guste listopadne šume. U sastavu kampa pored savremenog sanitarnog čvora sa toplom vodom su prodavnica , košarkaški i odbojkaški tereni i ribnjak od jednog hektara. Naslanja se na rečni kanal koji je bogat ribom, A ribolovcima su na raspolaganju brojne platforme za pecanje. Najbolji tereni za ribolov na obali Dunava su udaljeni 500 metara od kampa. U blizini se nalazi park prirode Ponjavica.
.
